Archetti i wyjątkowi goście - omówienie programu
19 maja 2019 roku odbył się Koncert na którym wraz z Archetti wystąpili wyjątkowi soliści – Adam Krzeszowiec oraz Marek Romanowski. Obaj są absolwentami – podobnie jak spora część Orkiestry – katowickiej Akademii Muzycznej oraz koncertującymi artystami Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach (zainteresowanych odsyłamy do biogramów solistów w linkach pod artykułem).
Jako pierwszy tamtego wieczora zabrzmiał I Koncert wiolonczelowy a-moll Camille`a Saint-Saënsa (1835-1921), a partię solową wykonał Adam Krzeszowiec. Dzieło to jest jednym z najczęściej wykonywanych koncertów napisanych na wiolonczelę. W historii muzyki oraz dla samego kompozytora ten utwór miał wyjątkowe znaczenie. Saint-Saëns napisał go dla uznanego lutnika, wiolonczelisty i gambisty Augusta Tobelcque`a, który był mocno związany z Towarzystwem Koncertowym Konserwatorium w Paryżu – niezwykle opiniotwórczym, co na kompozytorze wywierało mocną presję. Dzieło powstało już po powrocie Saint-Saënsa z frontu (trwała Wojna francusko-pruska). Zainspirowany pomysłami Franciszka Liszta postanowił budować utwory z tendencją do jednolitości formy – nie wydzielając poszczególnych części. W ten sposób skomponował właśnie I Koncert wiolonczelowy, który w teorii „z zewnątrz” nie posiada żadnych części, lecz w obrębie narracji muzycznej („wewnątrz”) ma 3 ogniwa. Trzeba zaznaczyć, że ostatnia cząstka Koncertu wyraźnie nawiązuje do tej z początku utworu, co wpływa na większą jednolitość dzieła.
Kolejne dwa utwory są dziełem Giovanniego Bottesiniego (1821-1889), kompozytora, dyrygenta i uważanego za najwybitniejszego wirtuoza kontrabasu, porównywanego z samym Niccolo Paganinim.
Pierwszy z utworów – Grande Allegro di Concerto „Alla Mendelssohn” jest odniesieniem Bottesiniego, a zarazem dowodem uznania dla Felixa Mendelssohna-Bartholdy`ego. Główną inspiracją, odzwierciedlającą się w użyciu bliźniaczych melodii jest słynny Koncert skrzypcowy e-moll. Na naszym Koncercie partię solową wykonał Marek Romanowski.
Jak już wspomniano, Bottesini należał do wszechstronnych artystów, któremu z wielkim zaufaniem powierzano dyrygowanie premier operowych, wśród których znajdowały się m.in. dzieła Gaetano Donizettiego, Vincenzo Belliniego czy Giuseppe Verdiego. Częstą tradycją – również wśród wspaniale wykształconych melomanów – było tworzenie potpourri czy fantazji w oparciu o opery, które cieszyły się wyjątkowym uznaniem publiczności. W ten sposób wiele melodii przekazywano potomnym, nim zdawali sobie sprawę z jakiego dzieła pochodzą (np. arii z Rigoletta, Trubadura, Napoju Miłosnego). Bottesini kilkukrotnie tworzył fantazje w oparciu o czyjeś opery, np. Łucję z Lamermoor Donizettiego. Na duet kontrabasu i wiolonczeli (rzadko spotykana w tamtych czasach kombinacja) z udziałem orkiestry powstała Fantazja na temat opery Purytanie Belliniego. Ten niezwykle efektowny – i równie karkołomny dla solistów – utwór jest wielką rzadkością w programie koncertowym. Z tym większą satysfakcją zachęcamy do wysłuchania tego nagrania.
Maciej Tomasiewicz Biogram Adama Krzeszowca https://nospr.org.pl/pl/kalendarz/artysci/adam-krzeszowiec Biogram Marka Romanowskiego http://marekromanowski.pl/Biografia.php